Duurzaamheid

Er is altijd input nodig om voedsel, planten en bloemen te produceren. Daar ontkomen we niet aan. De kunst is maximale opbrengst te krijgen met een zo laag mogelijke milieu belasting.

En het ultieme doel is natuurlijk om het productieproces van voedsel, planten en bloemen volledig circulair te maken: dat betekent dat je alle input die nodig is uit het proces zelf haalt. Er gaat niks meer verloren. Verre toekomst, of niet?

Grote stappen

De glastuinbouw heeft van alle manieren van voedsel verbouwen de meeste potentie om nagenoeg circulair te worden. Geen verspilling meer van energie, waterverbruik, gewasbescherming of verpakkingen.

Westlanders zijn grote stappen aan het zetten op dat gebied. In gebieden waar bijvoorbeeld tomaten buiten in de open lucht worden geplant, is negentig liter water nodig per kilo tomaten. In een Westlandse kas is minder dan vier liter water nodig om dezelfde kilo te telen.

Druppelaars en vloed

Water is in veel kassen in het Westland al grotendeels circulair. De productie verbruikt nauwelijks water. Hoe krijgen de tuinders dat voor elkaar?
Er zijn verschillende manieren om water bij de planten en bloemen te krijgen. We kennen allemaal het sproeien van bovenaf. Maar er zijn nog veel meer slimme manieren om water bij de plant te krijgen.

In de groenteteelt zie je hoe het water met een zogenaamde druppelaar in elke individuele plant terecht komt. Het voordeel van druppelaars is dat de hoeveelheid water en voedingsstoffen heel precies afgemeten en afgegeven kan worden.

Een andere methode is het zogenaamde eb en vloedsysteem, waarbij de planten in een grote betonnen bak staan die gevuld kan worden met water. Na een korte vloedstand wordt het restant water weer hergebruikt voor de volgende watergeef beurt.

Zalm in de kas?

Eén van de meest moderne technieken is hydroponics. Daarbij hangen de wortels van bijvoorbeeld de sla rechtstreeks in het water, zodat er helemaal geen aarde of substraat meer nodig is voor de planten.

In sommige gevallen wordt er bijvoorbeeld zalm of andere vis gekweekt in grote bakken, waarbij de afvalstoffen in het water van de zalmen als meststoffen voor de planten gebruikt worden. Kijk, dat is nog eens ‘out-of-the-box denken, of in dit geval: out-of-the-aquarium.

Goten en buizen

Alle methodes hebben één dingen gemeen: al het water dat de planten niet opnemen, stroomt terug in het drainagesysteem. Dat water gaat via goten en buizen terug naar de waterruimte, waar het gezuiverd wordt. Telers in het Westland lozen nauwelijks water, maar als ze water lozen, is het doorgaans totaal gezuiverd van voedingsstoffen en meststoffen.

Hemelwater

En waar komt het water dat nodig is om het irrigatiesysteem aan te vullen vandaan? Uit de lucht! Ja, ook grond- en oppervlaktewater spelen nog een belangrijke rol, maar het systeem is zo ingericht dat regenwater volop gebruikt kan worden. En dat is ook goed nieuws voor de samenleving …

Kassen hebben een gigantisch oppervlakte, dus zij vangen veel regenwater op. Dat water wordt bij veel tuinders opgevangen in silo’s en bassins. Mocht je op een warme dag de verleiding voelen om een duik te nemen in een bassin, doe het niet. De steile, gladde wanden maken het lastig om er weer uit te komen. Geloof ons, mensen hebben het geprobeerd!

Rainlevelr

Nu we door klimaatverandering steeds langere periodes van droogte krijgen, met een toename van korte, intense hoosbuien, krijgen de watersystemen van tuinders in het Westland ineens een hele belangrijke rol. Want de bassins van Westlandse telers zijn een prima buffer om water op te vangen tijdens hoosbuien, en op te slaan tot er periodes van droogte komen. Daar zijn al allerlei projecten voor opgezet, zoals Rainlevelr, waarbij Hoogheemraadschap Delfland nauw samenwerkt met de telers om te zorgen dat bij clusterbuien de bassins van de telers worden gebruikt als noodopvang.

Energie

Naast water is ook energie nodig. Op het gebied van energie zijn de laatste jaren grote stappen gezet. De glastuinbouw zit midden in de energietransitie. In ons verhaal ‘Energie & Aardwarmte’ lees je daar meer over.

CO2-uitstoot in de plant stoppen

Op het gebied van CO2 verduurzaamt de tuinbouw steeds meer. CO2 is juist nodig in de tuinbouw, want daar groeien planten lekker op. Dus pomp overtollige CO2 maar in de kassen! Zo is er OCAP. Bij dat project pompt het grote industriegebied de Botlek in Rotterdam CO2 via een leiding naar het Westland. De tuinders gebruiken deze extra CO2 weer om de planten te laten groeien. Zo besteden we industriële CO2 op een hele duurzame manier.

Plastic fantastic?

Uiteindelijk rollen er vruchten, planten en bloemen van de hoogste kwaliteit uit de Westlandse kas. Om te zorgen deze hun kwaliteit behouden en niet beschadigd raken tijdens het transport naar de consument, zijn goede verpakkingen nodig.

Een verpakking is duurzaam, omdat er minder vruchten, planten en bloemen langer goed bewaard blijven. Op die manier is plastic dus juist een duurzame verpakking – mits het plastic weer in de recycling terecht komt.

Behalve innovaties op het gebied van plastic recycling, kijken telers ook naar alternatieven voor plastic. Zoals duurzaam karton, biologisch afbreekbaar plastic of de verpakking zo minimaal mogelijk te ontwerpen. Ook daar zien we interessante ontwikkelingen.

Thee uit de kas

Tot slot blijven er in de kas altijd restproducten achter van de teelt. Bijvoorbeeld de tomatenplanten, als de tomaten geoogst zijn. Of bloemen die beschadigd zijn en niet voldoen aan de juiste kwaliteit.

In plaats van deze reststromen te vernietigen, kijken telers nu samen met innovatieve start-ups naar manieren om deze reststromen in te zetten voor nieuwe producten.

Zo kunnen plantenstengels in combinatie met bepaalde schimmels omgevormd worden tot bouwblokken voor geluidswallen. Of zijn de vezels uit de planten interessant om biologisch afbreekbaar karton of kleding van te maken.

Of wat dacht je van natuurlijke producten die goed zijn voor je huid? Dr. Green is een Aloe vera kwekerij, waar je cosmetische producten op basis van pure Aleo Vera kunt kopen. Maar ook complete aloe vera bladeren om zelf aan de slag te gaan met de gel in de bladeren, of een plantje om zelf op te kweken.

Westland Peppers is met een aantal andere bedrijven Theelers gestart, een bedrijfje dat restproducten uit de kassen droogt en daarmee heerlijke thee maakt. Koekje erbij?

Hoge, witte bergen

Ook het substraat, waar veel groenteplanten op groeien, kan opnieuw gebruikt worden. Zo zie je als je het Westland binnenrijdt via de Veilingroute bij afvalverwerkingsbedrijf Renewi soms enorme hoge witte bergen liggen.

Dat is allemaal substraat, dat gescheiden wordt. Van het plastic worden vuilniszakken gemaakt, van de steenwol stenen en van de plantrestanten weer compost. Zo is ook substraat circulair.

Het Westland staat nooit stil

Er zijn nog talloze voorbeelden te noemen van duurzaam telen, iets dat de laatste jaren enorm is toegenomen. En daar is natuurlijk nog veel meer in te ontwikkelen, maar daar zijn telers, toeleveranciers, overheid en startups in het Westland volop mee bezig.

Totdat we uiteindelijk echt maximale output hebben qua vruchten, bloemen en planten, met minimale input aan water, energie, gewasbescherming en verpakkingen, die ook nog eens op duurzame manier verkregen wordt.

Verduurzaming in het Westland, dat staat nooit stil!